Huấn luyện về an toàn cho công nhân - những người chưa một lần biết về nó ở giai đoạn ban đầu luôn thật gian nan. Họ có thể nghe nhạc disco, có thể bắt cá dưới biển và nướng cá trong lều nhưng đó là bản năng tự nhiên còn khi học về kỷ luật an toàn trong giờ làm việc họ đa phần đều ngỡ ngàng.

“Ôi chao làm thế làm gì tôi trèo cao nhanh như cắt và tôi không sợ độ cao?”.
“Cứ thế mà làm cho nhanh sao lại làm cho chúng tôi chậm lại thế, làm năng suất chúng tôi được hưởng nhiều tiền đừng cản trở chúng tôi”.

Sự tin tưởng bản thân đến mức trở thành cao ngạo tưởng chừng không thể uốn nắn nhưng ở đây từ chỉ huy trưởng công trường, đến kỹ sư giám sát và cán bộ an toàn mỗi người một cách để họ hiểu. Chúng tôi đùa rằng chim bay vì có cánh, anh có cánh không?

Lúc nghỉ ngơi nhìn những chú chim sẻ lượn vòng từ mái nhà sà xuống bờ mương, tôi đố chú công nhân “bay” qua bờ mương rộng có mét rưỡi sâu một mét – ngay chỗ buổi sáng thấy chú vác cả tấm cốp pha nhảy qua.

Cao hứng chú bảo chuyện nhỏ và nhảy sang bên kia mương, chú lảo đảo hai tay chới với và tuột xuống mương nằm sóng soài. Mấy chú ngồi trên bờ cười vang khoái chí. Sáng hôm sau tôi nhắc lại chuyện đó, chú có thể vác cả tấm cốp pha bay qua nhưng khi trưa nắng chú lại không thể. Và bài học an toàn đầu tiên của chúng tôi bắt đầu từ đấy. Họ nắm vững rất nhanh và trở thành những an toàn viên của công trường cũng kể từ đó.

Làm việc trên cao mà ai đó không mắc dây an toàn ư? Họ nhắc nhau thật tình và nếu chống lại thì cả hội ngưng việc ngồi đợi anh chàng này móc dây an toàn, thấy cô độc rồi “hắn ta” lớn tiếng tuyên bố: Lần này thôi đấy nhé, nhưng rồi mọi lần sau anh chàng là một tín đồ của dây an toàn và móc rất cẩn thận vì bài học tập thể dành cho anh, cũng như lần có chú nằm dưới đáy mương cạn đã cảnh tỉnh mọi người và trực tiếp đến anh.
Mương cạn ư, chúng tôi cảnh báo bằng dây mềm cờ hoa, khi mương sâu và tồn tại lâu dài chúng tôi làm hàng rào cứng. Xuống hố sâu chúng tôi làm thang có tay vịn, và khi làm trong hố của nhà máy lập tức cả bọn ngồi chờ “chú an toàn” mang máy đo khí độc đến sờ hố trước, rồi quạt thổi hơi phè phè đủ để thổi tất cả mọi lo lắng ra khỏi hố sâu và chúng tôi công nhân Hải Phòng từ hiểu biết đơn sơ đến nay đều trở thành những an toàn viên thực thụ, có người khi sang công trường LG đã được cử đi học Giám sát an toàn vì ban chỉ huy thấy tư duy an toàn của công nhân đó đúng tiêu chuẩn.

Nhà máy xây 65 móng sâu rộng dài đơn vị tính bằng mét thế mà chúng tôi từ chỉ huy trưởng đến chú lính chì “an toàn viên công nhân” đều cố gắng để hạn chế tai nạn xảy ra. Tất nhiên cũng chẳng có cách nào mà không xước tay, mà không để chân và đầu va vào cọc và thỉnh thoảng mấy công nhân lơ lửng trên móng chờ đợi vì công nhân khác đã lấy phéng mất thang nhưng không vì thế mà chúng tôi không giữ an toàn cho nhau.

Khó nhất là về mấy cái xe cẩu lớn, nếu có cái giỏ nâng người nó sẽ nhấc bổng hết tất cả Ban chỉ huy và công nhân Kyowa lên một cách ngon lành. Ấy thế nên mới có chuyện đào tạo riêng cho công nhân móc hàng cho cẩu, dẫn đường cho cẩu và phục vụ cẩu như phục vụ chú Voi trong công trường. Hàng chục quy định nghiêm khắc phải nắm, hàng dài thì sao, ngắn thì thế nào, chỗ đứng của cẩu thì phải bằng phẳng, nhường hết chỗ cho chú Voi kềnh càng anh chỉ còn góc xưởng là chỗ để đứng.

Rồi lại an toàn cẩu: gió sao thì dừng, móc đâu cho đúng. Cái điều ai cũng biết là nắng tháng 6 chỗ cần cẩu là mát nhất thế mà định ra đứng tránh nắng thì cán bộ an toàn đã đến nhắc: đừng đứng đây ông, nó mà tụt cáp thì ối giời ơi nằm một chỗ nhìn vợ thì thằng khác nó sài, con cái thì nó sai. Ớn thế và né, mỗi lần như thế hàng cẩu lên chúng tôi thấy nhà máy ngày một đẹp thêm.
Các hình ảnh từ khắp thế giới về xây dựng an toàn và không an toàn đều đã được chỉ dẫn áp dụng tại đây. Thế giới có bộ quy định an toàn trong công trường chúng tôi cũng có, thế giới có họp an toàn hàng ngày để ghi nhận ngày hôm qua dành điều tốt đẹp cho hôm nay chúng tôi cũng có.

Và thế giới có thưởng phạt công minh thì chúng tôi đã áp dụng tại Kyowa Hải Phòng từ ngày khởi công đến nay. Bao nhiêu phần thưởng, đơn giản từ đôi găng tay, cái mắt kính bảo hộ đến cái đồng hồ ghi dấu CJSC, và cụ thể hơn nữa đối với người công nhân tên dự án Kyowa và CJSC đã bước vào nhà họ hiện hữu cùng mỗi thành viên trong gia đình qua từng tiếng tích tắc hàng ngày.

Lô Việt Cường
Cán Bộ An Toàn